زمان انتشار : ۱۶ فروردین ,۱۴۰۲ | ساعت : 16:24 | کد خبر : 215705 |
,

میرقاسم مومنی: عربستان از تنش و جنگ بین «ایران و اسرائیل» می‌ترسد/ اگر بخواهیم روابطی پایدار داشته باشیم باید «مساله برجام» را مدیریت و حل کنیم

شفقنا آینده- یک کارشناس مسائل منطقه درباره چشم انداز روابط ایران و عربستان می گوید: ایران به دنبال صلح با عربستان و تنش زدایی و آرام سازی افکار عمومی منطقه نسبت به خود است و عربستان به دنبال محدود کردن و متوقف کردن هر گونه عملکرد حوثی ها نسبت به خود است. در یک سال گذشته که بین حوثی ها و عربستان آتش بس برقرار شده شرکت آرامکو ۱۶۰ میلیارد دلار سود کرده است عربستان نمی خواهد این سود را از دست بدهد. دومین نکته این است که عربستان از تنش و جنگ بین ایران و اسرائیل می ترسد. اگر تنشی و جنگی بین این دو اتفاق بیفتد ممکن است آثار اش بر منابع و زیر ساخت های عربستان تاثیر بگذارد. عربستان در نظر دارد که حتی مصلحتی هم که شده رابطه خود را با ایران حفظ کند تا در صورت بروز هر گونه جریان های ناخوشایند بین ایران و آمریکا یا ایران و اسرائیل، عربستان مصون از تنش باشد و مورد هدف قرار نگیرد.

رویکرد توافق بر اساس توسعه منافع دو کشور بود

دکتر میرقاسم مومنی در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده در پاسخ به این سوال که توافق بین ایران و عربستان چقدر پایدار می ماند؟ دلایل استقبال از این توافق در سطح منطقه و بین الملل چیست؟ اظهار داشت: این توافق نیاز دو کشور برای رفع کدورت ها و تنش ها بود. هم عربستان به این توافق نیاز داشت و هم ایران مایل بود این کار انجام شود. منافع مشترک دو کشور در توافق بود. کشور های همسایه و حوزه خلیج فارس نیز هر نوع تشنج زدایی را در توسعه اقتصادی و گسترش روابط کشورهای منطقه مفید می دانستند اما مساله ای که ما داریم این است که این توافق بر چه اساسی و با چه معیار هایی انجام شده و شامل چه موضوعاتی است؟ بخشی از این موارد اعلام شده و بخشی اعلام نشده است. آنچه مهم است این است که رویکرد توافق بر اساس توسعه منافع دو کشور بود. چند ماه پیش رهبر چین به کشورهای حوزه خلیج فارس سفر کرد و مواضعی اتخاذ شد. در ادامه شاهد سفر آقای رئیسی به چین بودیم و این توافق در ادامه این دیدار ها حاصل شد و نشانگر این است که چین سعی کرده نقشی مهم تر و نقشی سیاسی در منطقه اعمال کند. نقش های قبلی چین بیشتر اقتصادی بود و امروز چین بر اساس استراتژی و دکترینی که دارد سعی می کند در تنش های منطقه ای دخالت کند و نقش آفرین باشد.

توافق ایران و عربستان بیشتر امنیتی است

عربستان از تنش و جنگ بین ایران و اسرائیل می ترسد

وی افزود: باید این نکته را در نظر داشت که توافق ایران و عربستان بیشتر امنیتی است و مسائل حوزه خلیج فارس را مد نظر دارد. باید در اینجا دانست که عربستان به دنبال مسائل دیگری است. ایران به دنبال صلح با عربستان و تنش زدایی و آرام سازی افکار عمومی منطقه نسبت به خود است و عربستان به دنبال محدود کردن و متوقف کردن هر گونه عملکرد حوثی ها نسبت به خود است. در یک سال گذشته که بین حوثی ها و عربستان آتش بس برقرار شده شرکت آرامکو ۱۶۰ میلیارد دلار سود کرده است عربستان نمی خواهد این سود را از دست بدهد. دومین نکته این است که عربستان از تنش و جنگ بین ایران و اسرائیل می ترسد. اگر تنشی و جنگی بین این دو اتفاق بیفتد ممکن است آثار اش بر منابع و زیر ساخت های عربستان تاثیر بگذارد. عربستان در نظر دارد که حتی مصلحتی هم که شده رابطه خود را با ایران حفظ کند تا در صورت بروز هر گونه جریان های ناخوشایند بین ایران و آمریکا یا ایران و اسرائیل، عربستان مصون از تنش باشد و مورد هدف قرار نگیرد.

باید از هر نوع تنش زدایی استقبال کرد

مومنی با بیان اینکه بحث بعدی مساله جریان های منطقه ای است مثل حوثی ها و جاهای دیگری که سعی دارند با این اقدام حرکت هایی ضد عربستان و امارات و بحرین داشته باشند گفت: عربستان با سرمایه گذاری بر این موضوع می خواهد از نقش ایران در آرام سازی این جریانات منطقه ای استفاده کند. این توافق همانطور که برخی از مقامات عربستان اعلام کردند یک توافق استراتژیک کامل نیست بلکه شروعی برای آزمایش تعهدات طرفین است که با میانجی گری چین و با نقش جدید چین در منطقه انجام می گیرد. چین سعی کرده است از امتیازاتی که در دو کشور دارد استفاده کند و هر دو کشور را ملزم به انجام تعهدات خود کند. من فکر می کنم مشکل ما با عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس موضوعاتی است که هنوز حل نشده و جزئیات آن روشن نشده است. عربستان کشوری مستقل نیست و به سیاست های آمریکا و اروپا وابسته است و مجبور به همکاری با غرب خواهد شد که ممکن است بر خلاف توافق اش با ایران باشد. من این توافق را همچون مسکنی برای آرامش موقتی می دانم و همچون درمانی برای معضلات و مشکلات بین دو کشور نخواهد بود ولی توافق فعلا آرامشی به روابط دو کشور می دهد و باید از هر نوع تنش زدایی استقبال کرد. باید دید این وضعیت به چه صورتی است و موضوع توافق چه بود و باید جزئیات بیشتری از توافق بیرون بیاید تا بتوان در مورد آن اظهار نظر کرد.

روابط ما با عربستان بیشتر سیاسی و امنیتی است

این کارشناس منطقه در خصوص اینکه توافق چقدر ظرفیت گسترده شدن و توسعه دارد؟ آیا غرب در این مرحله به این نتیجه رسیده که باید از تنش ها در خاورمیانه جلوگیری کند و امنیتی نسبی برقرار شود؟ اظهار داشت: روابط ما با عربستان بیشتر سیاسی و امنیتی است و روابط اقتصادی کلانی وجود ندارد. هر دو فروشنده نفت هستیم ولی در روابط ایران و عربستان بازیگران دیگری نیز نقش دارند و تنها ایران و عربستان مطرح نیستند. کشور های منطقه ای و اتحادیه عرب و کشورهای اروپایی و … بر این حوزه تاثیر گذار هستند. خاورمیانه و حوزه خلیج فارس آبستن هر گونه حوادثی است. زمانی داعش ظهور می کند و زمانی گروه های دیگر و زمانی حمله آمریکا را در منطقه شاهد هستیم باید دید کشورهای دیگر چه نظری دارند و سیاست های کلانشان به چه صورتی است؟ باید دید اوضاع و احوال به چه صورتی است. نمی شود گفت روابط خوب است باید مسائل دیگر را هم در نظر داشت.

غرب به دنبال ناآرامی در منطقه است

مدیریت شرکت های نفتی عربستان به نوعی در دست آمریکا است که ایجاد آرامش در حوزه صادرات نفت سود می برند

حملات حوثی هابه شرکت آرامکو صدمات زیادی به امنیت انرژی در عربستان زد

وی در مرود اینکه آیا این توافق منافع غرب را تامین می کند آیا می توان پیش بینی کرد آرامشی در منطقه بوجود بیاید؟ آیا غرب به دنبال تنش زدایی در منطقه است؟ تصریح کرد: غرب بیشتر به دنبال ایجاد تنش در منطقه است من قبول ندارم که غرب به دنبال تنش زدایی باشد. غرب تنش ایجاد می کند تا حضور خود را در منطقه و جهان توجیه کند. مساله سلاح های هسته ای و شیمیایی در عراق را به یاد بیاورید. این موضوع را مطرح کردند و به عراق حمله کردند و بعد گفتند چنین چیزی وجود ندارد. تنش ایجاد کردند و داعش ظهور کرد و درگیری های مذهبی شروع شد. در افعانستان هم همین است غرب به دنبال ناآرامی در منطقه است. ولی آمریکا به دنبال گرفتن امتیاز از کشورهای مختلف منطقه است. آمریکا یک بار از طریق مذاکرات برجام امتیاز می گیرد یک بار با مسائل حقوق بشری و یک بار از طریق مسائل منطقه ای و یک بار هم از طریق ارتباط ایران و عربستان امتیاز می گیرد. توجه کنید که مدیریت شرکت های نفتی عربستان به نوعی در دست آمریکا است این ها از ایجاد آرامش در حوزه صادرات نفت سود می برند. حملات حوثی هابه شرکت آرامکو صدمات زیادی به امنیت انرژی در عربستان زد.

وی در خصوص روابط ایران و روسیه گفت: گاهی غرب تبلیغات به راه می اندازد موجی خبری ایجاد می کند و می گوید شما این کار را کرده اید. ایران و روسیه قرارداد های مختلفی داشتند همانطور که ایران و اوکراین قراردادهایی داشتند. غرب با تبلیغ می خواهد با مدیریت جنگ روانی بر افکار عمومی جهان تاثیر بگذارد و ایران را زیر فشار قرار دهد این قدرت رسانه ای غرب را می رساند و اگر اصل مساله بررسی شود می بینیم ایران قراردادها و روابطی از بسیار پیش تر با روسیه داشته و قراردادها پیش از جنگ بود و غرب در برابر حرف کلی که می زند سندی ارائه نکرده است غرب در منطقه نیز به همین صورت عمل می کند. غرب می خواهد جو روانی ایجاد کند و فشار بیاورد و سپس مذاکره کنند این روشی قدیمی است و ما نباید زیر بار این فشار ها برویم.

تا در برجام به نتیجه نرسیم توافقات به جایی نمی رسد

اگر بخواهیم روابطی پایدار و تعریف شده داشته باشیم باید مساله برجام را مدیریت و حل کنیم

وی افزود: عربستان جو مثبتی در منطقه ایجاد کرده و ما نیز اعلام آمادگی کرده ایم ولی در نهایت بحث این است که این ها به دنبال چه هستند؟ ما که جنگی نداریم ولی توافقی که شده شامل چه چیزهایی و چه محور هایی می شود و ضمانت اجرایی اش کجا است و باید منتظر بمانیم و ببینیم مساله چیست؟ وقتی سفارتخانه ها باز شد ببینیم چه اتفاقاتی می افتد از سویی باید ببینیم مسائل برجام به کجا می رسد؟ به عقیده من ما تا در برجام به نتیجه نرسیم هیچ یک از این توافقات به جایی نمی رسد چون تمام سیستم های جهانی و اقتصاد جهانی و روابط سیاسی به نوعی به تعهدات برجامی گره خورده است به نظر من اگر بخواهیم روابطی پایدار و تعریف شده داشته باشیم باید مساله برجام را مدیریت و حل کنیم وگرنه در جامعه جهانی حتی نمی توان با کشورهای دوست هم روابطی اقتصادی داشت کشورها در بده و بستان مالی توسعه پیدا می کنند.

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.